Bão Nhiệt Đới Là Gì? Nguyên Nhân, Cấu Trúc Và Ảnh Hưởng

Bão nhiệt đới là hiện tượng thời tiết cực đoan xuất hiện trên các vùng biển nhiệt đới, kèm theo gió mạnh và mưa lớn. Hiện tượng này có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản và môi trường. Vậy bão nhiệt đới là gì? Nguyên nhân hình thành và tác động của nó ra sao? Hãy cùng Thời Tiết Hôm Nay tìm hiểu chi tiết dưới đây.

Bão nhiệt đới là gì?

Bão nhiệt đới là hệ thống áp thấp nhiệt đới có gió mạnh, mưa lớn và cấu trúc mây xoáy. Tùy thuộc vào cường độ và vị trí xuất hiện, bão nhiệt đới còn được gọi với nhiều tên khác nhau:

  • Hurricane / Typhoon: Bão cuồng phong.
  • Tropical Storm: Bão nhiệt đới.
  • Cyclonic Storm: Bão xoáy.
  • Tropical Depression: Áp thấp nhiệt đới.
  • Cyclone: Xoáy thuận.

Nguyên nhân hình thành bão nhiệt đới

Bão hình thành trên các vùng biển ấm, nơi nhiệt độ nước ≥ 26,5°C. Nước biển nóng làm hơi nước bay lên, tạo thành cột khí ẩm cao trong khí quyển. Khi gặp áp suất thấp và nhiệt độ giảm trên cao, hơi nước ngưng tụ thành mây và giải phóng nhiệt, khiến không khí xung quanh nóng lên và tiếp tục bốc lên – tạo vòng xoáy mạnh.

Điều kiện khác để bão hình thành:

  • Vận tốc xoáy ≥ 17 m/s.
  • Không khí ổn định, ít gió cắt (wind shear thấp) giúp duy trì cấu trúc xoáy.
  • Hình thành mắt bão – trung tâm yên tĩnh nhưng xung quanh là gió và mưa cực mạnh.

Vòng đời của một cơn bão nhiệt đới

Vòng đời của một cơn bão nhiệt đới

Một cơn bão trải qua ba giai đoạn chính:

Hình thành: Từ nhiễu động đến áp thấp

Bắt đầu từ nhiễu động trên biển, khi điều kiện thuận lợi hội tụ, gió xoáy quanh trung tâm áp thấp. Khi tuần hoàn khép kín và gió < 63 km/h, hệ thống được coi là áp thấp nhiệt đới.

Mạnh lên: Đạt cường độ bão

Khi di chuyển trên biển ấm, bão thu hút thêm năng lượng, cấu trúc trở nên chặt chẽ. Gió từ 63 – 118 km/h là bão nhiệt đới; > 119 km/h là bão cuồng phong.

Suy yếu: Tan rã khi mất năng lượng

Bão suy yếu khi đổ bộ vào đất liền, di chuyển vào biển lạnh hoặc gặp môi trường gió cắt mạnh, mất nguồn cung cấp năng lượng.

Cấu trúc giải phẫu của bão nhiệt đới

Cấu trúc giải phẫu của một cơn bão hoàn chỉnh

Mắt bão

Vùng trung tâm của cơn bão, thường có đường kính từ 20 đến 65 km. Đây là nơi thời tiết tương đối yên tĩnh, gió lặng và áp suất không khí thấp nhất, tạo nên sự đối lập rõ rệt với các khu vực xung quanh.

Thành mắt bão

Đây là khu vực nguy hiểm nhất của cơn bão, nơi tập trung gió mạnh nhất và mưa lớn dữ dội. Khi mắt bão đi qua, khu vực này sẽ chịu tác động trực tiếp của những cơn gió giật và lượng mưa khổng lồ.

Các dải mưa xoắn ốc

Những dải mây kéo dài hàng trăm km từ trung tâm ra ngoài. Những dải mưa này không chỉ mang đến mưa rào và gió giật cho các khu vực nằm trên đường đi của bão mà còn cung cấp năng lượng cần thiết để duy trì sức mạnh của trung tâm bão.

Thiệt hại do bão nhiệt đới

Thiệt hại về người

  • Gió mạnh, lốc xoáy làm sập nhà, cây cối gãy, cột điện đổ, gây thương tích hoặc tử vong.
  • Mưa lớn, lũ quét, sạt lở, đặc biệt ở vùng núi và ven sông, ven biển.
  • Nguy cơ mất tích, cuốn trôi người dân và tổn thất tinh thần nặng nề.

Thiệt hại về tài sản và hạ tầng

  • Nhà cửa: Tốc mái, sập đổ, hư hỏng nặng.
  • Hạ tầng giao thông: Đường xá, cầu cống, bến cảng bị phá hủy.
  • Hệ thống điện và viễn thông: Dây điện, cột điện gãy, mất điện và liên lạc.
  • Phương tiện vận tải: Tàu thuyền, xe cộ hư hỏng hoặc bị cuốn trôi.

Thiệt hại về tài sản và hạ tầng

Thiệt hại về sản xuất và kinh tế

  • Nông nghiệp: Ngập úng, phá hủy hoa màu, cây trồng, vật nuôi.
  • Ngư nghiệp: Tàu thuyền chìm, ngư cụ mất, sản lượng đánh bắt giảm.
  • Công nghiệp – dịch vụ: Nhà máy ngừng hoạt động, chuỗi cung ứng gián đoạn.
  • Chi phí khắc phục: Nhà nước và người dân bỏ ra số tiền lớn để tái thiết và hỗ trợ sinh kế.

Tác động đến môi trường

  • Xói mòn bờ biển, sạt lở đất.
  • Ô nhiễm nguồn nước, rác thải, hóa chất gây nguy cơ dịch bệnh.
  • Phá vỡ hệ sinh thái rừng ngập mặn, rạn san hô, môi trường sống động thực vật.

Bão nhiệt đới là hiện tượng cực đoan thường xuyên ở vùng nhiệt đới, gây gió mạnh, mưa lớn và thiệt hại nghiêm trọng. Hiểu rõ bão nhiệt đới là gì và cơ chế hình thành giúp chúng ta chủ động bảo vệ gia đình, tài sản và an toàn trong mùa mưa bão. Đồng thời, theo dõi thời tiết ngày mai sẽ giúp bạn có kế hoạch di chuyển, sinh hoạt và ứng phó kịp thời khi mưa bão xuất hiện.

Thoitiethomnay.tv là cổng thông tin thời tiết hiện đại, giúp người dùng cập nhật nhanh chóng và chính xác các chỉ số khí hậu trên toàn quốc. Với dữ liệu được tổng hợp từ nhiều nguồn uy tín, website cung cấp dự báo thời tiết chi tiết theo ngày, theo giờ và theo từng khu vực, từ nhiệt độ, độ ẩm, gió cho đến lượng mưa. Giao diện trực quan, dễ sử dụng giúp mọi người chủ động hơn trong công việc, sinh hoạt và du lịch. Thoitiethomnay.tv không chỉ mang đến thông tin hữu ích mà còn là công cụ hỗ trợ lên kế hoạch an toàn trong mọi điều kiện thời tiết.

Thông tin liên hệ:

  • Website: https://thoitiethomnay.tv/
  • Email: thoitiethomnay.tv@gmail.com
  • Số điện thoại: 0379 86 86 86
  • Địa chỉ:  60 Trần Phú, Q. Hải Châu, TP. Đà Nẵng
Bài viết liên quan