Khi để gà mái tự ấp, gà con thường theo mẹ ngay sau khi nở. Tuy nhiên, trong mô hình chăn nuôi hiện đại, phần lớn bà con sử dụng máy ấp để tăng tỷ lệ nở. Khi gà con ra đời bằng máy ấp, chúng chưa kịp thích nghi với môi trường bên ngoài, dễ bị lạnh, mất nhiệt và mắc bệnh đường ruột. Vì vậy, việc xây dựng một chuồng úm đạt chuẩn là yếu tố then chốt giúp gà con khỏe mạnh, tăng trưởng nhanh và hạn chế tối đa hao hụt. Bài viết dưới đây hướng dẫn chi tiết cách làm chuồng úm gà con từ vật liệu, kích thước cho đến kỹ thuật lắp đặt, đảm bảo ai cũng có thể làm được dù ở quy mô nhỏ hay lớn.
Chuồng úm gà con là gì?
Theo tin tức từ 56win, chuồng úm gà con là khu vực được thiết kế riêng để chăm sóc gà từ 1–21 ngày tuổi. Đây là giai đoạn gà rất nhạy cảm với thay đổi nhiệt độ, độ ẩm và môi trường xung quanh. Chuồng úm đạt chuẩn cần đảm bảo các yêu tố sau:
- Giữ nhiệt ổn định: giúp gà con duy trì thân nhiệt, tránh bị lạnh hoặc sốc nhiệt.
- Hạn chế gió lùa: gió mạnh khiến gà dễ mắc bệnh hô hấp.
- Không ẩm ướt: độ ẩm cao làm trấu nhanh hỏng và tăng nguy cơ bệnh tiêu chảy.
- Sạch sẽ, dễ vệ sinh: phòng tránh vi khuẩn và ký sinh trùng.
- Không gian thoải mái: đảm bảo gà đi lại dễ dàng, không chen chúc.
Chuồng úm có thể làm bằng thùng giấy, tre, gỗ, lưới thép, bạt nilon hoặc thùng xốp… tùy điều kiện. Những vật liệu này vừa rẻ vừa dễ tìm, phù hợp mọi quy mô chăn nuôi.
Diện tích chuồng úm tiêu chuẩn
Theo tham khảo từ những người tham gia đá gà, việc xác định diện tích chuồng úm phụ thuộc vào số lượng gà. Nếu chuồng quá chật, gà dễ bị đè, stress; nếu quá rộng, gà khó gom nhiệt, dễ bị lạnh.
- Gà 1–2 tuần tuổi: 1m² úm được 50–70 con.
- Gà 3–4 tuần tuổi: 1m² úm được 25–30 con.
Khi gà bắt đầu lớn, chân khỏe và di chuyển nhiều, bà con nên giãn mật độ hoặc tách thêm chuồng để tránh gà dẫm đè nhau.
Cách làm chuồng úm gà con đúng kỹ thuật
Để chuồng úm phát huy hiệu quả tốt nhất, bạn cần hiểu rõ cấu tạo và quy trình lắp đặt. Chuồng úm chuẩn không chỉ kín gió mà còn giúp người nuôi dễ dàng theo dõi, chăm sóc và điều chỉnh nhiệt độ.
Chuẩn bị vật liệu
- Cót ép hoặc bạt nilon mỏng để làm vách
- Nẹp tre và dây thép để cố định khung
- Thanh tre hoặc thanh gỗ để treo bóng đèn
- Trấu sạch làm chất độn chuồng
- Chiếu cói hoặc bạt phủ trên nóc
- Bóng đèn sợi đốt hoặc bóng hồng ngoại
Các bước làm chuồng úm
Dưới đây là quy trình chi tiết giúp bạn xây dựng một chuồng úm đúng kỹ thuật và đảm bảo an toàn cho gà con.
- Bước 1: Quây chuồng úm
Nếu dùng cót ép, bạn dễ dàng quây chuồng dạng tròn với chiều cao 50–70cm. Chuồng hình tròn giúp gà không dồn vào góc. Nếu muốn làm chuồng hình chữ nhật, hãy cắt cót ép thành 4 tấm theo kích thước yêu cầu. Ví dụ làm chuồng 6m² thì có thể tạo hình 2×3m. Sau khi cắt, dùng nẹp tre gia cố để tránh xô lệch. - Bước 2: Cố định khung chuồng
Dùng dây thép buộc chặt các mối nối. Chuồng phải kín, chắc chắn, không để chuột hoặc động vật khác chui vào. - Bước 3: Trải trấu lót nền
Lớp trấu cần dày tối thiểu 10–12cm. Trấu vừa giữ ấm vừa hút ẩm tốt, giúp gà chân khô và thoải mái. - Bước 4: Mắc bóng đèn sưởi
Treo bóng đèn trên thanh tre đã chuẩn bị. Đèn nên đặt ở giữa chuồng hoặc lệch 1/3 chuồng để gà tự điều chỉnh vị trí khi nóng hoặc lạnh. Có thể tăng giảm độ cao để điều chỉnh nhiệt. - Bước 5: Che phủ bạt phía trên
Bạt hoặc chiếu phủ giúp chống gió lùa, giữ nhiệt tốt hơn. Không nên che kín 100% mà để lại khe hở nhỏ để thông gió.
Những lưu ý quan trọng khi làm chuồng úm
Chuồng úm đạt chuẩn không chỉ được làm đúng kỹ thuật mà còn phụ thuộc vào việc chọn vị trí và cách vận hành.
- Vị trí đặt chuồng úm: nên đặt ở nơi yên tĩnh, khô ráo, tránh xa khu chuồng nuôi lớn để hạn chế mầm bệnh.
- Vệ sinh trước khi úm: dọn sạch khu vực, rắc vôi bột hoặc phun sát trùng trước 2–3 ngày.
- Che chắn tránh gió: đặc biệt vào mùa lạnh hoặc khu vực có gió lùa.
- Kiểm tra thường xuyên: kiểm tra vách quây, dây buộc, bóng đèn và nền trấu để kịp thời sửa chữa.
Nhiệt độ úm gà con theo từng tuần tuổi (Cập nhật 2025)
Nhiệt độ là yếu tố quan trọng nhất trong giai đoạn úm. Gà con chưa thể tự điều hòa thân nhiệt nên cần được cung cấp nguồn nhiệt phù hợp theo từng tuần tuổi:
- Tuần 1: 32–34°C
- Tuần 2: 30–31°C
- Tuần 3: 28–29°C
- Tuần 4: 26–27°C
Dấu hiệu gà úm đúng nhiệt:
- Gà tản đều quanh chuồng
- Không chụm lại một góc (bị lạnh)
- Không nằm xa đèn, há mỏ thở (bị nóng)
Cách làm chuồng úm gà con đúng kỹ thuật giúp giảm tỷ lệ hao hụt, tăng sức đề kháng và hỗ trợ gà phát triển nhanh trong giai đoạn đầu đời. Chỉ cần đảm bảo các yếu tố: tránh gió lùa, chất độn chuồng đủ dày, nhiệt độ phù hợp và mật độ vừa phải, bạn hoàn toàn có thể tạo ra một môi trường úm đạt chuẩn. Tùy điều kiện thực tế, bà con có thể sáng tạo thêm các kiểu chuồng khác miễn là đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật.
