Công nghệ VAR là gì? Khi nào và trong trường hợp nào công nghệ này được sử dụng? Để trả lời những câu hỏi này, vui lòng tham khảo bài viết bên dưới.
Công nghệ VAR là gì?
VAR trong bóng đá là gì? VAR là một khái niệm phổ biến trong bóng đá những năm gần đây. VAR là viết tắt của “Video Assistant Referee” (Trợ lý Trọng tài Video), một công nghệ hỗ trợ trọng tài bằng video. Công nghệ này cho phép trọng tài phát hiện lỗi của cầu thủ trên sân khi họ không tập trung hoặc không nhìn thấy.
Công nghệ VAR hiện đang được thử nghiệm tại các nước châu Âu, cái nôi của bóng đá thế giới. Anh, Đức và Ý là những quốc gia đầu tiên sử dụng công nghệ này để thử nghiệm.
Lần đầu tiên VAR xuất hiện trước công chúng là tại World Cup 2018, diễn ra tại Nga, giải đấu bóng đá lớn nhất thế giới. World Cup này là cơ hội để đánh giá sự phát triển vượt bậc của công nghệ trong bóng đá. Trước khi VAR ra đời, Goal Line Assist cũng là một công nghệ đầy hứa hẹn tại World Cup 2014.
Lịch sử và sự phát triển của VAR
Nguồn tin từ PG66 cho biết: Công nghệ VAR được phát triển để giải quyết các tranh cãi liên quan đến quyết định trọng tài, vốn thường gây ảnh hưởng lớn đến kết quả trận đấu. Một số cột mốc quan trọng:
- 2016: IFAB phê duyệt thử nghiệm VAR tại các giải đấu như FIFA Club World Cup.
- 2017: VAR được sử dụng tại Confederations Cup và một số giải đấu quốc nội như Bundesliga (Đức) và Serie A (Ý).
- 2018: VAR chính thức ra mắt tại World Cup 2018 ở Nga, đánh dấu bước ngoặt khi công nghệ này được áp dụng trên quy mô toàn cầu.
- 2019: VAR trở thành tiêu chuẩn tại các giải đấu lớn như Premier League, La Liga, và UEFA Champions League.
Tại Việt Nam, VAR bắt đầu được thử nghiệm tại V.League từ năm 2023, với các trận đấu lớn như Hà Nội FC vs. Viettel, dù việc triển khai còn hạn chế do chi phí và cơ sở hạ tầng.
VAR được sử dụng như thế nào?
VAR là một công nghệ hiện đại được thiết kế để hỗ trợ trọng tài trong các tình huống cầu thủ phạm lỗi ở vị trí không có người quan sát. Tuy nhiên, trọng tài không được phép sử dụng VAR một cách bừa bãi. Các tình huống được sử dụng bao gồm: lỗi dẫn đến phạt đền 11 mét, lỗi, bàn thắng và thẻ trọng tài.
Bàn thắng
Trong một trận đấu, trọng tài không còn ngạc nhiên khi nghe những lời phàn nàn về bàn thắng nữa. Nhờ sự ra đời của VAR, cả hai đội đều được yêu cầu xem xét lại quy trình dẫn đến bàn thắng trong trường hợp phạm lỗi, việt vị, hoặc bóng chạm tay trong vòng cấm. Nếu đội ghi bàn phạm lỗi, kết quả sẽ không được công nhận.
Hình phạt
Việc thổi phạt đền không phải là một nhiệm vụ dễ dàng đối với trọng tài. Tuy nhiên, với sự ra đời của VAR, áp lực lên các quyết định của trọng tài đã giảm đáng kể. Quyết định có thổi phạt đền hay không sẽ phụ thuộc vào nhóm VAR và trọng tài chính.
Thẻ phạt
Thi đấu với một cầu thủ không đủ thể lực là cơn ác mộng đối với bất kỳ đội bóng nào. Tuy nhiên, áp lực buộc trọng tài phải đuổi cầu thủ là rất lớn. Trong trường hợp này, trọng tài có thể yêu cầu xem lại VAR trước khi quyết định rút thẻ vàng.
Sửa lỗi trọng tài
Theo thông tin thể thao PG66 chia sẻ: Bóng đá thời kỳ tiền VAR đã để lại nhiều tổn thất cho nhiều câu lạc bộ. Sự xuất hiện của công nghệ VAR tất nhiên là nhằm mục đích giúp trọng tài sửa chữa sai lầm trong quyết định. Tuy nhiên, một số người phản đối công nghệ này vì nó làm suy yếu tính khách quan của bóng đá.
Công nghệ Var hoạt động như thế nào trong thực tế?
Hệ thống VAR được đặt cách xa khu vực thi đấu của cầu thủ. Nhiều camera sẽ được lắp đặt trên sân. Đội ngũ VAR sẽ làm việc trong một phòng riêng và có thể xem video để truyền tín hiệu đến các trọng tài trên sân.
Nhìn chung có 3 trường hợp thường áp dụng Var:
- Trọng tài sẽ nhận được thông tin bất ngờ từ đội ngũ VAR về một tình huống bất thường. Trận đấu sẽ bị dừng ngay sau đó. Nếu có vi phạm, sẽ được xử lý theo quy định. Nếu không có vi phạm, trận đấu sẽ được tiếp tục ngay lập tức.
- Trọng tài nghi ngờ về một tình huống trên sân. Ông thổi còi và dừng trận đấu bằng cách vẽ một hình chữ nhật bằng cả hai tay để báo hiệu sự can thiệp của đội VAR. Đội ngũ có mặt xem xét thông tin và đưa ra ý kiến của mình cho trọng tài chính.
- Trọng tài có thể trực tiếp xem lại tình hình trên sân bằng cách yêu cầu hỗ trợ video từ trọng tài. Một màn hình VAR được lắp đặt ngay cạnh sân. Sau khi có tín hiệu dừng trận đấu, trọng tài đến màn hình VAR và phân tích tình huống. Sau đó, trọng tài sẽ đưa ra quyết định.
VAR trong bóng đá hiện đại
Trong bóng đá hiện đại, VAR đã trở thành một phần không thể thiếu tại các giải đấu lớn:
- Premier League: Sử dụng VAR từ mùa 2019-20, với các cải tiến như công nghệ việt vị bán tự động (semi-automated offside) từ năm 2022.
- La Liga: Áp dụng VAR từ 2018, nổi bật với các quyết định chính xác trong các trận El Clásico giữa Real Madrid và Barcelona.
- Champions League: VAR được sử dụng từ vòng knock-out mùa 2018-19, giúp đảm bảo công bằng trong các trận đấu đỉnh cao.
- World Cup: Sau thành công tại World Cup 2018, FIFA tiếp tục cải tiến VAR với công nghệ AI và camera tốc độ cao.
Công nghệ việt vị bán tự động, được thử nghiệm tại FIFA Club World Cup 2022, sử dụng AI và cảm biến trong quả bóng để xác định vị trí cầu thủ nhanh hơn, giảm thời gian xem lại xuống dưới 10 giây.
Trên đây là tất cả thông tin về công nghệ var là gì. Tất nhiên, có người ủng hộ, có người phản đối. Công nghệ VAR là một bước tiến lớn trong bóng đá, mang lại sự công bằng và chính xác trong các quyết định trọng tài. Dù còn gây tranh cãi, VAR đã thay đổi cách các trận đấu được điều hành, từ World Cup đến các giải quốc nội. Tại Việt Nam, dù việc áp dụng VAR còn hạn chế, người hâm mộ vẫn cảm nhận được tầm ảnh hưởng của nó qua các giải đấu quốc tế. Với sự cải tiến liên tục, VAR hứa hẹn sẽ tiếp tục là một phần không thể thiếu của bóng đá hiện đại, mang lại những trận đấu minh bạch và hấp dẫn hơn. Hiểu rõ về VAR giúp người hâm mộ trân trọng hơn sự phức tạp và công bằng trong môn thể thao vua.
