Các doanh nghiệp hoạt động toàn cầu là xương sống của các quốc gia. Câu hỏi đặt ra là: các nhà lãnh đạo hiện đại cần những kỹ năng cụ thể nào? Kỹ năng của nhà lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường làm việc tích cực và sự thành công bền vững của một tổ chức.
Kỹ năng của nhà lãnh đạo là gì?
Theo tin tức từ KJC, kỹ năng của nhà lãnh đạo là tập hợp các năng lực, đặc điểm và hành vi mà một nhà lãnh đạo sử dụng để gây ảnh hưởng, dẫn dắt và định hình hành vi của một nhóm hoặc tổ chức nhằm đạt được mục tiêu chung. Kỹ năng lãnh đạo không chỉ giới hạn ở những người giữ vị trí lãnh đạo chính thức mà còn có thể áp dụng cho tất cả mọi người, trong một tổ chức hoặc trong cuộc sống hàng ngày.
Kỹ năng của nhà lãnh đạo nhằm giúp các nhà lãnh đạo đạt được các mục tiêu chung của tổ chức, nhóm hoặc cá nhân. Cụ thể hơn, chúng giúp các nhà lãnh đạo hoàn thành các nhiệm vụ sau:
- Lãnh đạo và truyền cảm hứng cho mọi người: Các nhà lãnh đạo phải có khả năng lãnh đạo và truyền cảm hứng cho mọi người cùng nhau làm việc hướng tới các mục tiêu chung.
- Tạo động lực và phát triển nhóm: Các nhà lãnh đạo phải có khả năng tạo động lực và phát triển nhóm để mọi người có thể phát huy hết tiềm năng của mình.
- Giải quyết vấn đề và ra quyết định: Người lãnh đạo phải có khả năng giải quyết vấn đề và ra quyết định nhanh chóng và hiệu quả.
- Quản lý thời gian và hiệu quả công việc: Người lãnh đạo phải có khả năng quản lý thời gian và hiệu quả công việc để đảm bảo nhiệm vụ được hoàn thành đúng thời hạn và chất lượng cao.
- Xây dựng và duy trì mối quan hệ: Các nhà lãnh đạo phải có khả năng xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt với mọi người để tạo ra sự gắn kết và hợp tác.
Việc rèn luyện kỹ năng lãnh đạo đòi hỏi nỗ lực cá nhân và sự kiên trì thông qua:
- Tham gia các khóa học và hội thảo về lãnh đạo.
- Tự học và rèn luyện các kỹ năng cần thiết.
- Tham gia vào các hoạt động lãnh đạo thực sự.
- Hãy lắng nghe ý kiến của người khác.
Vai trò của nhà lãnh đạo
Theo tham khảo từ những người tham gia tìm hiểu về hệ sinh thái KJC, nhà lãnh đạo đóng vai trò trung tâm trong việc định hình hướng đi và thành công của tổ chức. Các vai trò chính bao gồm:
- Người định hướng: Nhà lãnh đạo xác định tầm nhìn và chiến lược, giúp tổ chức tập trung vào các mục tiêu dài hạn. Ví dụ, Steve Jobs đã định hướng Apple trở thành công ty tiên phong trong công nghệ sáng tạo.
- Người truyền cảm hứng: Bằng cách chia sẻ đam mê và tầm nhìn, nhà lãnh đạo khuyến khích đội ngũ vượt qua khó khăn và đạt được những mục tiêu tưởng chừng không thể.
- Người kết nối: Nhà lãnh đạo xây dựng mối quan hệ giữa các bộ phận, đối tác và khách hàng, tạo ra sự phối hợp nhịp nhàng để đạt được hiệu quả tối ưu.
- Người giải quyết vấn đề: Trong những tình huống khủng hoảng, nhà lãnh đạo là người đưa ra quyết định nhanh chóng và hiệu quả để dẫn dắt tổ chức vượt qua thử thách.
- Người đại diện: Nhà lãnh đạo là bộ mặt của tổ chức, thể hiện giá trị và văn hóa của công ty trước công chúng, đối tác và nhân viên.
Các kỹ năng của nhà lãnh đạo
Kỹ năng quản lý sự biến động
Phẩm chất này bao gồm khả năng lập kế hoạch, tổ chức và quản lý doanh nghiệp, cũng như sắp xếp công việc cá nhân. Lập kế hoạch bao gồm việc đặt ra mục tiêu và xây dựng chiến lược, kế hoạch để đạt được mục tiêu. Trong quá trình này, các nhà quản lý phải lường trước các vấn đề, trở ngại và thay đổi trong môi trường kinh doanh, đồng thời có sẵn các kế hoạch dự phòng.
Một nhà lãnh đạo đáng kính luôn lo lắng về con đường phát triển của công ty với câu hỏi chính: “Công ty sẽ như thế nào trong 5, 10 và 20 năm tới?”
Toàn cầu hóa có ảnh hưởng mạnh mẽ đến câu hỏi này. Câu trả lời không còn giới hạn ở một ngành công nghiệp hay một quốc gia đơn lẻ, mà phải được đặt trong bối cảnh cạnh tranh và hợp tác toàn cầu.
Kỹ năng truyền cảm hứng và bổ ích
Một nhà lãnh đạo giỏi phải dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với thử thách và đón nhận thay đổi. Họ phải biết cách khích lệ nhân viên bằng cách tạo ra một môi trường làm việc hỗ trợ. Khen ngợi và phê bình đúng lúc, đúng mức sẽ có tác dụng khích lệ mạnh mẽ.
Huấn luyện và phát triển, cũng như phân công công việc cho nhân viên, cũng là những kỹ năng quan trọng đối với một nhà lãnh đạo. Một nhà lãnh đạo giỏi cần những đồng nghiệp giỏi để thực hiện dự án của mình.
Kỹ năng ứng xử và giao tiếp
Điều này đòi hỏi sự nhạy cảm, linh hoạt, kiến thức và kinh nghiệm xã hội từ người quản lý. Mục tiêu là thúc đẩy sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau, dựa trên việc nhận ra các giá trị và nhu cầu của người khác. Việc nhận ra và chia sẻ các giá trị và thành tựu của người khác không hề dễ dàng, dù đó là giá trị của cấp dưới, đồng nghiệp hay cấp trên. Đây là nền tảng quan trọng cho kỹ năng giao tiếp, giải quyết xung đột và đàm phán.
Kỹ năng kiểm soát cảm xúc
Kỹ năng lãnh đạo đòi hỏi khả năng thúc đẩy, dẫn dắt và truyền cảm hứng cho nhóm. Để làm được điều này, người lãnh đạo phải có khả năng kiểm soát và quản lý cảm xúc của bản thân cũng như của đồng đội. Kỹ năng quản lý cảm xúc giúp người lãnh đạo giữ được bình tĩnh và tập trung trong những tình huống căng thẳng, tránh tác động tiêu cực đến nhóm và đảm bảo công việc diễn ra suôn sẻ, hiệu quả và chuyên nghiệp.
Đồng thời, khả năng kiểm soát cảm xúc giúp các nhà lãnh đạo thể hiện sự tự tin và ổn định trong các quyết định và hành động. Điều này xây dựng niềm tin và động lực trong nhóm, góp phần tạo nên một môi trường làm việc tích cực và tin tưởng. Việc thể hiện lòng trắc ẩn và tôn trọng những cảm xúc này thúc đẩy tinh thần làm việc nhóm gắn kết và hiệu quả.
Kỹ năng giải quyết vấn đề
Trong môi trường kinh doanh luôn thay đổi và đầy thách thức, các nhà lãnh đạo phải có khả năng xác định và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả để đảm bảo sự thành công của tổ chức.
Kỹ năng giải quyết vấn đề là khả năng xác định, phân tích và giải quyết hiệu quả các vấn đề gặp phải trong công việc. Những người có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt thường có khả năng lập luận logic, thu thập thông tin, phân tích các yếu tố liên quan và đưa ra các giải pháp sáng tạo và hiệu quả. Kỹ năng này cũng bao gồm khả năng quản lý rủi ro, xây dựng vấn đề, lựa chọn giải pháp và đánh giá kết quả.
Kỹ năng đàm phán
Kỹ năng đàm phán tốt là yếu tố thiết yếu cho một nhà lãnh đạo thành công. Đàm phán là một quá trình giao tiếp và thuyết phục nhằm đạt được thỏa thuận cùng có lợi. Tại nơi làm việc, các nhà lãnh đạo thường phải đàm phán với nhiều bên liên quan, chẳng hạn như khách hàng, đối tác, nhà cung cấp, nhân viên, v.v. Đàm phán đòi hỏi khả năng thấu hiểu và cân nhắc mục tiêu, quan điểm và lợi ích của tất cả các bên liên quan.
Kỹ năng đàm phán bao gồm khả năng lắng nghe, tư duy sáng tạo, kiểm soát cảm xúc, phân tích vấn đề và tìm ra giải pháp thuyết phục. Một nhà lãnh đạo có kỹ năng đàm phán tốt cũng biết cách cân nhắc các yếu tố như tương lai, các mối quan hệ và sự công bằng trong quá trình đàm phán. Kỹ năng này giúp nhà lãnh đạo xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với nhân viên, đối tác và các bên liên quan, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để đạt được mục tiêu.
Kỹ năng nghe
Lắng nghe hiệu quả giúp các nhà lãnh đạo hiểu rõ hơn ý kiến, quan điểm và nhu cầu của các thành viên trong tổ chức. Nó thúc đẩy môi trường làm việc tích cực, xây dựng sự đồng thuận và củng cố tinh thần đồng đội. Thông qua lắng nghe, các nhà lãnh đạo cũng có thể xác định các vấn đề, thách thức và cơ hội tiềm ẩn, từ đó đưa ra quyết định sáng suốt và cung cấp hỗ trợ phù hợp.
Kỹ năng ra quyết định
Khả năng ra quyết định là một yếu tố quan trọng trong việc quản lý một tổ chức hoặc nhóm. Người lãnh đạo phải đưa ra quyết định trong nhiều tình huống khác nhau, từ những vấn đề nhỏ nhặt hàng ngày đến những quyết định chiến lược quan trọng.
Kỹ năng ra quyết định bao gồm khả năng thu thập thông tin, phân tích tình huống, đánh giá các lựa chọn khả thi và lựa chọn phương án tốt nhất dựa trên mục tiêu và nguyên tắc của tổ chức. Một nhà lãnh đạo giỏi cũng phải có khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng và chắc chắn trong các tình huống khẩn cấp.
Tuy nhiên, quyết định không phải lúc nào cũng đơn giản và rõ ràng. Người lãnh đạo giỏi còn phải có khả năng quản lý sự bất định và rủi ro, cũng như những tình huống phức tạp và mâu thuẫn. Đồng thời, họ phải lắng nghe ý kiến của người khác và tham khảo ý kiến chuyên gia để đưa ra những quyết định sáng suốt và hiệu quả hơn.
Kỹ năng giao tiếp
Việc truyền đạt và tiếp nhận thông tin rõ ràng, chính xác, đầy đủ và hiệu quả là thiết yếu đối với kỹ năng này. Nói, thuyết phục và trình bày hiện được coi là những kỹ năng giao tiếp quan trọng nhất đối với một nhà lãnh đạo. Có ý tưởng mà không thuyết phục và thực hiện chắc chắn là một thất bại. Mô hình nhà lãnh đạo “làm việc trong im lặng” không còn tồn tại nữa, bởi vì “im lặng là vàng, lời nói đúng lúc là kim cương”.
Một trong những điểm yếu của nhiều nhà lãnh đạo là thiếu kỹ năng lắng nghe. Lắng nghe và chấp nhận sự khác biệt là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển.
Kỹ năng tự thúc đẩy bản thân
Tự tạo động lực là điều cần thiết để luôn duy trì tư duy lạc quan và cái nhìn tích cực về công việc. Đừng chờ đợi sự công nhận và khích lệ từ người khác; hãy là người đầu tiên nhận ra điểm mạnh, đóng góp và thành công của bạn, dù là nhỏ nhất.
Đôi khi tiêu chí quan trọng nhất để so sánh bản thân chính là: bạn đã làm hết sức mình chưa? Bạn đã trung thực với mọi người chưa? Nếu câu trả lời là có, chúng ta có thể tự tin và bước tiếp.
Những nhà lãnh đạo thành công luôn có những tiêu chuẩn cao và quyết tâm đạt được chúng, nhưng khi không đạt được, họ không bi quan.
Kiến thức chuyên môn/nghề nghiệp
Mỗi nhà quản lý cần sở hữu hai trụ cột kiến thức: kiến thức chuyên môn và kỹ năng chuyên biệt cho nghề nghiệp của mình. Kiến thức chung về công ty, ngành nghề và các hoạt động liên quan, môi trường kinh tế, luật pháp, chính trị, kinh tế và xã hội, cũng như bối cảnh quốc tế và các xu hướng phát triển chính là điều thiết yếu. Cần lưu ý rằng kiến thức là một khái niệm năng động và không ngừng phát triển. Do đó, các nhà quản lý phải liên tục cập nhật kiến thức và chủ động trong việc phát triển kiến thức.
Học tập liên tục đã trở thành một phẩm chất quan trọng của bất kỳ nhà lãnh đạo nào. Việc học không nhất thiết phải đến từ trường lớp, mà có thể đến từ bất kỳ nguồn nào: tự học, học hỏi từ bạn bè, học hỏi từ kinh nghiệm, học hỏi từ các khóa đào tạo ngắn hạn, v.v.
Kỹ năng xử lý thông tin và kỹ năng tư duy
Tiếp nhận và xử lý thông tin hiệu quả để đưa ra quyết định sáng suốt. Bốn yếu tố chính cần được lưu ý:
- Đầu tiên là kỹ năng phân tích vấn đề và ra quyết định.
- Thứ hai, cần có kỹ năng phân tích tài chính và định lượng. Người quản lý phải có khả năng đọc hiểu các số liệu tài chính và phân tích chúng để hỗ trợ quá trình quản lý.
- Thứ ba, các nhà lãnh đạo phải có khả năng phát triển và đổi mới để giải quyết các vấn đề của bản thân và công ty. Sáng tạo là một phẩm chất quan trọng, nhưng không phải bẩm sinh; nó là kết quả của một quá trình học hỏi, quan sát và suy ngẫm liên tục.
- Thứ tư, khả năng xử lý chi tiết. Thông tin rất phong phú và đa dạng; để xử lý hiệu quả, người lãnh đạo phải biết cách chọn lọc thông tin quan trọng, nắm bắt xu hướng chính, không bỏ sót chi tiết thiết yếu.
Tầm ảnh hưởng của nhà lãnh đạo
Tầm ảnh hưởng của một nhà lãnh đạo không chỉ giới hạn trong tổ chức mà còn lan tỏa đến xã hội và cộng đồng. Những tác động chính bao gồm:
- Định hình văn hóa tổ chức: Một nhà lãnh đạo với phong cách làm việc tích cực, minh bạch và công bằng sẽ tạo ra một môi trường làm việc lành mạnh, nơi nhân viên cảm thấy được khuyến khích và tôn trọng. Ví dụ, văn hóa sáng tạo của Google dưới sự lãnh đạo của Sundar Pichai đã truyền cảm hứng cho hàng ngàn nhân viên trên toàn cầu.
- Tạo động lực cho nhân viên: Một nhà lãnh đạo giỏi có thể thúc đẩy nhân viên vượt qua giới hạn của bản thân, từ đó nâng cao hiệu suất và sự hài lòng trong công việc. Các nghiên cứu chỉ ra rằng nhân viên làm việc dưới sự dẫn dắt của một nhà lãnh đạo truyền cảm hứng có mức độ gắn bó cao hơn 30% so với những nơi thiếu lãnh đạo hiệu quả.
- Ảnh hưởng đến xã hội: Nhiều nhà lãnh đạo không chỉ thành công trong kinh doanh mà còn sử dụng tầm ảnh hưởng của mình để tạo ra thay đổi tích cực trong xã hội. Ví dụ, Elon Musk, với tư cách là CEO của Tesla, đã thúc đẩy sự phát triển của năng lượng bền vững, góp phần vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
- Xây dựng di sản: Những nhà lãnh đạo xuất sắc để lại dấu ấn lâu dài thông qua các giá trị và thành tựu mà họ tạo ra. Nelson Mandela, với tư cách là một nhà lãnh đạo chính trị, không chỉ dẫn dắt Nam Phi thoát khỏi chế độ apartheid mà còn truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên toàn thế giới về sự hòa giải và công bằng.
- Tác động đến ngành công nghiệp: Các nhà lãnh đạo như Jeff Bezos của Amazon đã thay đổi cách thế giới mua sắm trực tuyến, tạo ra những tiêu chuẩn mới trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Trên đây là các kỹ năng của nhà lãnh đạo được chúng tôi tổng hợp mà bạn có thể tham khảo. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn các thông tin hữu ích nhất.